نجم الدین نسفی و القند فی ذکر علمای سمرقند او

نویسندگان

نظام الدین زاهد اف

استادیار

چکیده

سمرقند در همۀ زمان ها شهرت خود را همچون مهد علم و ادب نگاه داشته است. از اینجاست که بسیاری دانشمندان از قدیم تا کنون، پیوسته به تحقیق تاریخ سمرقند کوشیده و در این زمینه آثاری پرارزش از خود به میراث گذاشته اند. یکی از این آثار کتاب القند فی ذکر علمای سمرقند است که از رسالت تاریخی و مقام علمی و فرهنگی این شهر باستانی در مسیر تاریخ گواهی می دهد و به قلم نجم الدین ابوحفص عمربن محمدبن احمد نسفی (۱۰۶۸-۱۱۴۲م) به نگارش درآمده است. نجم الدین نسفی یکی از دانشمندان بزرگ حنفی مذهب بوده که در اواخر عصر یازدهم و اوایل عصر دوازدهم آثار متعددی در فقه، حدیث، تفسیر، تاریخ و ادب تألیف کرده و نگارنده در این مقاله به شرح تعدادی از این آثار پرداخته است. متن منتشرشده این کتاب شامل اخبار دایر به 1232 نفر دانشمندان این شهر باستانی است که غالباً در عصرهای دهم تا نیمۀ اول عصر دوازدهم زیسته اند. بیشتر کسانی که نام و اخبارشان به کتاب وارد شده است، دانشمندان علوم دینی، مخصوصاً علم حدیث بوده اند. بنابراین، القند را می توان همچون منبعی مهم برای تحقیق رواج علم حدیث و سایر علوم دینی در سمرقند از قرن های نخستین اسلام تا زمان مؤلف قلمداد کرد. این کتاب همچون سرچشمه تاریخی نیز دارای اهمیت است؛ زیرا مؤلف آن در شرح حال والیان خراسان و ماوراء النهر، بعضی اخبار و وقایع تاریخی زمان ایشان را با دقت تمام بیان کرده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نجم‌الدین نسفی و القند فی ذکر علمای سمرقند او

سمرقند در همۀ زمان‌ها شهرت خود را همچون مهد علم و ادب نگاه داشته است. از اینجاست که بسیاری دانشمندان از قدیم تا کنون، پیوسته به تحقیق تاریخ سمرقند کوشیده‌ و در این زمینه آثاری پرارزش از خود به میراث گذاشته‌اند. یکی از این آثار کتاب القند فی ذکر علمای سمرقند است که از رسالت تاریخی و مقام علمی و فرهنگی این شهر باستانی در مسیر تاریخ گواهی می‌دهد و به قلم نجم‌الدین ابوحفص عمربن محمدبن احمد...

متن کامل

بررسی هستی شناسیِ عرفانی از منظر نجم الدین رازی و عزیز نسفی

هستی­شناسی از مهم­ترین مباحث عرفان اسلامی است که با نظری شدن عرفان توسط ابن­عربی، بیش از پیش مورد توجه متصوفه و عرفا قرار گرفته است. نجم­الدین رازی و عزیز نسفی از عرفای بزرگ قرن هفتم و منسوب به فرقة کبرویه بوده­اند؛ با این تفاوت که نسفی تحت تأثیر آرای ابن­عربی نیز بوده است. رازی به پیروی از مکتب کبرویه، هستی را براساس عالم امر و خلق یا ملک و ملکوت تقسیم می­کند. در مبانی فکری او دربارة هستی توجه...

متن کامل

بررسی تطبیقی مدایح نبوی سیّدای نسفی و صفی الدین حلّی

شاعران مسلمان در ادب عربی و فارسی از دیرباز در صدر سروده‌های خود، علاوه بر حمد خداوند، سروده‌های ارزشمندی در قالب مدایح نبوی به پیشگاه پیامبر(ص) تقدیم نموده‌اند که نشان از اعتقاد و پای‌بندی‌شان به آن حضرت دارد. با توجه به اینکه پیامبر(ص) بنیانگذار دین مبین اسلام و خاتم پیامبران است، پرداختن به خصوصیات روحی و معنوی آن حضرت از دریچه مدایح نبوی امری ضروری است. از آنجایی که نقش و جایگاه پیامبر(ص) ب...

متن کامل

حسام الدین چلبی و جای‌گاه او

مولانا، عارف بزرگ ایران در قرن هفتم هجری، پیش از حشر و نشر با بزرگ مردانی چون شمس تبریزی، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی، در میان مردم، هم‌چون پدرش، بهاءولد، از پایه و مقامی خاص برخوردار بوده، همواره در مجالس وعظ او شرکت می‌جسته و او را فرمان می‌بردند، لیکن پس از آشنایی با شمس دگرگون شد و پس از مرگ شمس هم روحیات مولانا به آن‌چه که در گذشته بوده بازنگشت، اما پس از آن صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۸، شماره ۱۵، صفحات ۳۱-۴۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023